دسته‌ها
دسته‌بندی نشده

چند توصیه‌ی طب سنتی برای باز کردن روزه

چند توصیه‌ی طب سنتی برای باز کردن روزه

در روزه‌داری تابستانه، دستگاه گوارش انسان ضعیف می‌شود به همین دلیل، پس از یک روزه طولانی مناسب است که افطار خود را با یک نوشیدنی گرم و ترجیحاً کمی شیرین و یک غذای سبک و ساده و زودهضم شروع کنیم. استفاده سنتی از آب جوش، چای کم‌رنگ، شیر گرم و شربت عسل گرم به عنوان نوشیدنی ناظر به همین آموزه طبی است.


افطاری

شاید بی‌اغراق بتوان گفت که بهترین گزینه برای افطار، خرما با یک نوشیدنی گرم است که ضمن افزایش سریع قندخون و رفع ضعف ناشی از آن با اصلاح وضعیت اشتها، موجب جلوگیری از پرخوری می‌شود. کشمش و انجیر و عسل نیز می‌توانند جایگزین خرما شوند.

* یک توصیه‌ی خوب  دیگر برای باز کردن روزه هم خوردن چهار مغز و شیر است. نیم ساعت پیش از افطار، هر یک از چهار مغز بادام، گردو، فندق و پسته به اندازه یک قاشق غذاخوری را نیم‌کوب کنید و در یک لیوان شیرداغ بخیسانید و مخلوط را با کمی شکر یا عسل شیرین کنید یا اینکه یکی دو عدد خرمای بدون هسته به آن اضافه کنید در زمان افطار، ابتدا خرما را میل کنید و سپس مخلوط را به هم بزنید و قاشق قاشق با کمی نان خوب برشته شده میل نمایید.
یادتان باشد که اگر خواستید خوراک دیگری میل کنید دست کم با یک ساعت فاصله باشد ولی خود این معجون به تنهایی یک غذای کامل است. البته کسانی که با خوردن مایعات یا حتی «چهار مغز» ترش می‌کنند نباید در افطارشان از چای شیرین یا دیگر مایعات میل کنند بلکه باید از غذاهای سفت و نانی استفاده کنند.

* یکی دیگر از توصیه‌های رایج زمان افطار، گشودن روزه با کمی نمک است که در معده‌های سرد و تر، موجب تقویت هاضمه و دفع رطوبات لزج دستگاه گوارش می‌گردد. البته در این مورد باید رعایت حال فرد و بیماری‌های وی را نیز نمود ضمن اینکه اگر فرد معده گرم و خشک داشته باشد یا در اثر روزه‌داری دچار گرمی و خشکی معده شده باشد لازم است این کار پرهیز کند. بدترین عادت برای گشودن روزه در زمان افطار، نوشیدن آب سرد و دیگر نوشابه‌هاست که موجب ضعف هاضمه، یبوست، سوءهاضمه، افزایش عطش، ضعف اعصاب و… می‌شود.

* خوردن کمی شله‌زرد، فرنی یا شیربرنج نیز برای شروع افطار خوب است. معده‌های مرطوب هم برای اصلاح این غذاها می‌توانند از دارچین و سیاه‌دانه بهره‌مند شوند. بد نیست که برای تقویت دهانه معده همراه با هر کدام از اینکه کمی مربای به میل شود البته شاید برای کسانی که گرمی و خشکی زیادی در معده دارند سوپ جو همراه با آلوبخارا مناسب‌تر باشد البته به شرطی که در آن قارچ نریزند!

* برای گرم مزاجانی که دچار ریزش صفر ا به معده شده‌اند (مثلاً احساس سوزش یا درد گزنده‌ای در سر معده دارند دهانشان خیلی بدبوست، تحریک‌پذیر و عصبی شده‌اند یا…)، شربت سکنجبین ولرم در شروع کار بهتر است تا معده را از صفرا بشوید و کیفیت عارضی معده را نیز تعدیل کند.

* پس از افطار اولیه می‌توان از مقداری نان برشته سبوس‌دار با کمی پنیر و گردو و یا سبزی خوردن برای تکمیل وعده افطار بهره برد البته باید مراقب بود تا این مقدار از میزان متناسب فرد افزون‌تر نگردد.

* افرادی هم که نمی‌توانند یا دوست ندارند غذاهای پختنی بخورند می‌توانند نان و کره و مربای دلخواهشان را میل نمایند.

بهترین گزینه برای افطار، خرما با یک نوشیدنی گرم است که ضمن افزایش سریع قندخون و رفع ضعف ناشی از آن با اصلاح وضعیت اشتها، موجب جلوگیری از پرخوری می‌شود

توصیه می‌کنیم که برای وعده افطار و شام به همین میزان بسنده شود و با توجه به فاصله کم افطار تا سحری بعدی غذای دیگری خورده نشود تا در وعده سحری اشتهای کامل برقرار گردد. در این فاصله می‌توان از میوه‌های خوب و نوشیدنی‌های مناسب به میزان کافی و به اعتدال بهره برد. اما اگر به هر علتی می‌خواهید حتماً غذای اصلی دیگری را به عنوان شام میل کنید مناسب است که افطار و شام در دو وعده مجزا خورده شود تا معده پس از یک افطار سبک آمادگی هضم غذای بیشتر و سنگین‌تری را کسب نماید به این ترتیب از ایجاد احساس سنگینی معده و همچنین بدهضمی جلوگیری می‌شود اما اگر در هنگام افطار پرخوری کنید یا شکم خود را از خوردنی‌هایی مانند طالبی پر کنید، دیگر شام خوردن برایتان مضر می‌شود.

نکاتی در مورد مصرف مایعات

نوشیدن زیاد آب و دیگر مایعات در فاصله افطار تا سحر نیز اشتباه است. فرایندهای تشخیص کاهش مایعات بدن، کارآمدند و به موقع احساس تشنگی را ایجاد می‌کنند بدن ما به این حجم زیاد مایعات نیازی ندارد و با این کار تنها بار کلیه زیاد می‌شود و به دستگاه گردش خون نیز زحمت مضاعفی تحمیل می‌گردد. بدن ما آب مورد نیاز خود را از همه مواد غذایی کسب می‌کند و برخلاف برخی حیوانات، سیستم ذخیره آب ندارد.
زیاد نوشیدن مایعات، موجب احساس سنگینی، کسالت، ضعف معده و سوءهضم می‌گردد البته مصرف مواد لعاب‌دار مانند نوشیدن شربت خاکشی و همچنین مصرف متعادل سبزی و میوه‌جات تازه و همچنین آب‌میوه‌های طبیعی موجب کاهش شدت عطش می‌شوند و از سوی دیگر منابع مفیدی برای تأمین املاح و ویتامین‌ها نیز هستند.
همچنین مصرف زیاد مواد غذایی گوناگون و تنقلات در فاصله افطار تا سحر، موجب سنگینی معده، خواب آشفته و عدم میل به مصرف سحری می‌شود.
البته در افرادی که شام و افطار را هم‌زمان مصرف می‌کنند، مصرف تنقلات سالم مانند مغزها و همچنین میوه در پایان شب و با فاصله از زمان خواب توصیه می‌شود همچنین می‌توان مصرف میوه و مایعات مناسب از نظر کمی و کیفی و مزاجی، با فاصله از زمان افطار و خواب شب ر ا برای افراد سالم توصیه نمود که ضمن کمک به رفع عطش در بهبود هضم و رفع یبوست نیز مفیدند و منبع مناسبی از املاح و ویتامین‌ها را نیز در اختیار بدن قرار می‌دهند.


منبع: دنیای تغذیه – دکتر محمود خدادوست؛ دکترای طب سنتی